قرآن مجيد برخي از اوصاف دوزخ را چنين بيان مي فرمايد: 1 - «إِنَّ المُجْرِمينَ في عَذاب جَهنَّم خالِدوُن لايُفَتِّر عَنْهم وهُم فيه مُبْلِسُون و ما ظَلْمناهُم ولكن كانوا هُم الظالِمين وَنادوا يا مالِكُ لِيَقْضِ عَلَينا رَبُكَ قال إِنَّكم ماكِثوُن لَقَد جِئْناكُم بِالحَقِّ ولكِنَّ أَكثَركُم لِلحَقِّ كارِهون» زخرف/74 و 78. [قطعا مجرمان در عذاب جهنم ماندگارند. عذاب از آنان تخفيف نمي يابد و آنان در آن جا نوميدند وما به ايشان ستم نكرديم، بلكه خود ستمكار بودند و فرياد كشند: اي مالك بگو پروردگارت جان ما را بستاند. وي پاسخ دهد: شما قطعا ماندگاريد. به تحقيق حقيقت را برايتان آورديم، ليكن بيشتر شما حقيقت را خوش نداشتيد.] 2 - «إِنَّ الَّذِين كَفَروا بِاياتِنا سَوف نُصلييهم نارا كُلَّما نَضَجِتَ جُلودُهم بَدَّلناهُم جُلودا غَيرَها لِيَذوُقوا العَذاب إِنَّ الله كان عَزيزا حَكيما» نساء/56 . [آنان كه به آيات و نشانه هاي ما، يعني به پيامبر اكرم(ص) و قرآن كريم نگرويدند به زودي آنان را در آتشي اندازيم كه چون پوست هاشان سوخته شود آنها را تبديل به پوست هاي ديگر كنيم، تا آن كه عذاب و بدبختي را بچشند. قطعا خداوند عزيز و نفوذ ناپذير و حكيم و داناست.] يعني نه مي توان بر اراده الهي قاهر شد و نه اراده او بدون حكمت و مشييت او بدون مصلحت است. پيامبر اسلام(ص) به يك نمونه از كساني كه اين گونه عذاب ها در انتظارشان است اشاره كرده مي فرمايد: «همانا قاتل حسين بن علي(ع) در تابوتي از آتش قرار مي گيرد و نصف عذاب اهل دنيا بر او روا مي شود. اين در حالي است كه دست و پاهايش به زنجيرهاي آتشين بسته و در قعر جهنم نگونسار خواهد بود. او بويي به شدت گنديده دارد كه اهل جهنم از آن بو به خدا پناه مي برند. قاتل حسين و همه كساني كه او را همراهي كردند در عذاب جاودان خواهند بود و هر وقت پوستشان بسوزد خداي عزوجل پوست هاي ديگر بدل آورد تا عذاب دردناك را بچشند و لحظه اي از آنان گرفته و كم نشود و از آب جوشان جهنم بنوشند. پس واي بر آنان از عذاب آتش.» اين آتش از نوع آتش هاي مهربان و رحيم نيست، كه انسان را بسوزاند و از پا درآورد و سپس بدن انسان هر چه بسوزد سوزش و حرارتي احساس نشود، بلكه هر چه مي سوزاند، انسان نمي ميرد و به اعماق و ژرفاي پوست، استخوان، اعضا و جوارح و دل او نفوذ دارد.

منبع:http://quran.porsemani.ir

در مجموع، از آیات مربوط به دوزخ و نام ها و اوصاف آن استفاده مى شود که دوزخ یک کانون هولناک مجازات است، آتشى سوزان آن را پر کرده، و داراى درها و طبقات گوناگون است، ولى نه آتشى همچون آتش دنیا، بلکه آتشى با مشخصات زیر:
1- هیزم و آتشگیره آن سنگ ها و انسان هاست!.
2- آتشى است که از دل ها سر مى زند و نخستین جرقه هایش در قلوب ظاهر مى گردد!.
3- آتشى است درهم شکننده و در هم کوبنده.
4- آتشى است داراى درک که گنهکاران را به سوى خود فرا مى خواند!.
5- هنگامى که این آتش مستحقان خود را از دور مى بیند صداى وحشتناک و خشم آلودش که با نفس زدن هاى شدید همراه است شنیده مى شود (اِذا رَاَتْهُمْ مِنْ مَکان بَعِید سَمِعُوا لَها تَغُیّظاً وَ زَفیراً) (فرقان - 12).
6- آتشى است متحرک چنانکه مى فرماید: «در آن روز جهنم را حاضر مى کنند، و آن روز انسان متذکر مى شود، ولى این تذکر براى او سودى ندارد» (وَجِیىَء یَوْمَئِذ بِجَهَنَّمَ یَوْمَئِذ یَتَذَکَّرُ الأنْسانُ وَ اَنِّی لَهُ الذِّکْرى) (فجر - 23).
7- این آتش سوزان هم اکنون کافران را احاطه کرده هر چند حجاب ها مانع از مشاهده آن است (وَ اِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحیطَةٌ بِالکافِرینَ) (توبه - 49).
شاید مجموع این جهان سبب شده که بعضى براى دوزخ تفسیر روحانى کنند، و آتش آن را آتش سوزان معنوى بدانند، ولى بى شک این تفسیر با ظاهر آیات قرآن هرگز سازگار نیست، و با روایاتى که در شرح آنها آمده نیز هماهنگى ندارد.
بنابراین باید گفت جهنم کانون آتش سوزانى است که با آتش هاى این جهان بسیار متفاوت است همان گونه که نعمت هاى بهشتى نیز با مواهب این دنیا بسیار تفاوت دارد.
* *

منبع:makarem.ir

معرفت ما درباره مسائل مربوط به جهان دیگر هر قدر زیاد هم باشد محدود است، تنها شبحی از دور برای ما نمایان است، اما جزئیات و خصوصیات آن روشن نیست چرا که عالم آخرت به طور کلی جهانی است بالاتر از این عالم، درست مانند عالم جنین نسبت به زندگی بیرون شکم مادر.

اوصاف دوزخ

بنابراین احاطه کامل بر اسرار آن برای مردم دنیا غیر ممکن است، ولی این امر هرگز مانع معرفت و شناخت اجمالی نخواهد بود.
به هر حال برای پی بردن به ماهیت دوزخ به سراغ نام‌ها و اوصاف و اشارات قرآن در این زمینه می‌رویم و به آیات زیر که نمونه‌هایی از اسماء و اوصاف دوزخ را بیان می‌کند، گوش دل می‌سپاریم:
۱ـ و ان جهنم لموعدهم اجمعین لها سبعة ابواب.

 و جهنم میعادگاه همه آنها است. هفت در دارد.
۲ـ ساصلیه سقر ـ و ما ادراک ما سقر ـ لا تبقی و لا تذر ـ لواحة للبشر

 (اما) به زودی او را وارد دوزخ می‌کنیم و تو نمی‌دانی دوزخ چیست؟ (آتشی است که) نه چیزی را باقی می‌گذارد و نه چیزی را رها می‌سازد! پوست تن را به کلی دگرگون می‌کند!.
۳ـ فاتقوا النار التی وقودها الناس و الحجارة اعدت للکافرین

از آتشی بترسید که هیزم آن بدن‌های مردم (گنهکار) و سنگ‌ها است! و برای کافران آماده شده است.
۴ـ فریق فی الجنة و فریق فی السعیر

 گروهی در بهشت و گروهی در سعیر (آتش).
۵ـ فاما من طغی ـ و آثر الحیاة الدنیا ـ فان الجحیم هی الماوی

اما آن کسی که طغیان کرده، و زندگی دنیا را مقدم داشته مسلما «جحیم» جایگاه او است.
۶ـ کلا لینبذن فی الحطمة ـ و ما ادراک ما الحطمة ـ نار الله الموقدة ـ التی تطلع علی الافئدة

راوى از امام باقر(ع) پرسید: اولین کسى که وارد جهنم می شود کیست؟، فرمودند: ابلیس و دو نفر دیگر که در سمت راست و چپ او هستند.

در روز قیامت عذاب هفت نفر از همه سخت‌تر است، فرزند آدم(ع) که برادرش را کشت

شیخ صدوق در کتاب «ثواب الاعمال و عقاب الاعمال» درباره کیفر قابیل فرزند خطارکار حضرت آدم(ع) و دو نفر از بنی اسرائیل و دو تن از امت اسلام با توجه به روایات رسیده این چنین نقل می کند

ادامه مطلب را بخوانید

شلوغ‌ترین طبقه جهنم کجاست و چه کسانی در آن هستند؟

پرسش :

و اهل دوزخ به خان جهنم گویند: از خدا بخواهید که روزی عذاب ما را تخفیف دهد. آنها پاسخ دهند: آیا پیغمبران شما با معجزات و ادله روشن برای [هدایت] شما نیامدند؟ دوزخیان گویند: آری آمدند [ما پیروی آنان نکردیم و بدین روز سیاه افتادیم.] پس خان جهنم گویند: اینک هر چه می خواهید دعا [و ناله] کنید که دعای کافران جز بر زبان و گمراهی نخواهد بود .

قرآن مجيد برخي از اوصاف دوزخ را چنين بيان مي فرمايد: 1 - «إِنَّ المُجْرِمينَ في عَذاب جَهنَّم خالِدوُن لايُفَتِّر عَنْهم وهُم فيه مُبْلِسُون و ما ظَلْمناهُم ولكن كانوا هُم الظالِمين وَنادوا يا مالِكُ لِيَقْضِ عَلَينا رَبُكَ قال إِنَّكم ماكِثوُن لَقَد جِئْناكُم بِالحَقِّ ولكِنَّ أَكثَركُم لِلحَقِّ كارِهون» زخرف/74 و 78. [قطعا مجرمان در عذاب جهنم ماندگارند. عذاب از آنان تخفيف نمي يابد و آنان در آن جا نوميدند وما به ايشان ستم نكرديم، بلكه خود ستمكار بودند و فرياد كشند: اي مالك بگو پروردگارت جان ما را بستاند. وي پاسخ دهد: شما قطعا ماندگاريد. به تحقيق حقيقت را برايتان آورديم، ليكن بيشتر شما حقيقت را خوش نداشتيد.] 2 - «إِنَّ الَّذِين كَفَروا بِاياتِنا سَوف نُصلييهم نارا كُلَّما نَضَجِتَ جُلودُهم بَدَّلناهُم جُلودا غَيرَها لِيَذوُقوا العَذاب إِنَّ الله كان عَزيزا حَكيما» نساء/56 . [آنان كه به آيات و نشانه هاي ما، يعني به پيامبر اكرم(ص) و قرآن كريم نگرويدند به زودي آنان را در آتشي اندازيم كه چون پوست هاشان سوخته شود آنها را تبديل به پوست هاي ديگر كنيم، تا آن كه عذاب و بدبختي را بچشند. قطعا خداوند عزيز و نفوذ ناپذير و حكيم و داناست.] يعني نه مي توان بر اراده الهي قاهر شد و نه اراده او بدون حكمت و مشييت او بدون مصلحت است. پيامبر اسلام(ص) به يك نمونه از كساني كه اين گونه عذاب ها در انتظارشان است اشاره كرده مي فرمايد: «همانا قاتل حسين بن علي(ع) در تابوتي از آتش قرار مي گيرد و نصف عذاب اهل دنيا بر او روا مي شود. اين در حالي است كه دست و پاهايش به زنجيرهاي آتشين بسته و در قعر جهنم نگونسار خواهد بود. او بويي به شدت گنديده دارد كه اهل جهنم از آن بو به خدا پناه مي برند. قاتل حسين و همه كساني كه او را همراهي كردند در عذاب جاودان خواهند بود و هر وقت پوستشان بسوزد خداي عزوجل پوست هاي ديگر بدل آورد تا عذاب دردناك را بچشند و لحظه اي از آنان گرفته و كم نشود و از آب جوشان جهنم بنوشند. پس واي بر آنان از عذاب آتش.» اين آتش از نوع آتش هاي مهربان و رحيم نيست، كه انسان را بسوزاند و از پا درآورد و سپس بدن انسان هر چه بسوزد سوزش و حرارتي احساس نشود، بلكه هر چه مي سوزاند، انسان نمي ميرد و به اعماق و ژرفاي پوست، استخوان، اعضا و جوارح و دل او نفوذ دارد.

منبع:http://quran.porsemani.ir

ادامه مطلب را بخوانید

در مجموع، از آیات مربوط به دوزخ و نام ها و اوصاف آن استفاده مى شود که دوزخ یک کانون هولناک مجازات است، آتشى سوزان آن را پر کرده، و داراى درها و طبقات گوناگون است، ولى نه آتشى همچون آتش دنیا، بلکه آتشى با مشخصات زیر:
1- هیزم و آتشگیره آن سنگ ها و انسان هاست!.
2- آتشى است که از دل ها سر مى زند و نخستین جرقه هایش در قلوب ظاهر مى گردد!.
3- آتشى است درهم شکننده و در هم کوبنده.
4- آتشى است داراى درک که گنهکاران را به سوى خود فرا مى خواند!.
5- هنگامى که این آتش مستحقان خود را از دور مى بیند صداى وحشتناک و خشم آلودش که با نفس زدن هاى شدید همراه است شنیده مى شود (اِذا رَاَتْهُمْ مِنْ مَکان بَعِید سَمِعُوا لَها تَغُیّظاً وَ زَفیراً) (فرقان - 12).
6- آتشى است متحرک چنانکه مى فرماید: «در آن روز جهنم را حاضر مى کنند، و آن روز انسان متذکر مى شود، ولى این تذکر براى او سودى ندارد» (وَجِیىَء یَوْمَئِذ بِجَهَنَّمَ یَوْمَئِذ یَتَذَکَّرُ الأنْسانُ وَ اَنِّی لَهُ الذِّکْرى) (فجر - 23).
7- این آتش سوزان هم اکنون کافران را احاطه کرده هر چند حجاب ها مانع از مشاهده آن است (وَ اِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحیطَةٌ بِالکافِرینَ) (توبه - 49).
شاید مجموع این جهان سبب شده که بعضى براى دوزخ تفسیر روحانى کنند، و آتش آن را آتش سوزان معنوى بدانند، ولى بى شک این تفسیر با ظاهر آیات قرآن هرگز سازگار نیست، و با روایاتى که در شرح آنها آمده نیز هماهنگى ندارد.
بنابراین باید گفت جهنم کانون آتش سوزانى است که با آتش هاى این جهان بسیار متفاوت است همان گونه که نعمت هاى بهشتى نیز با مواهب این دنیا بسیار تفاوت دارد.
* *

منبع:makarem.ir

بر اساس باورهای اسلامی، به دوزخ جهنم گفته می شود که جهنم هفت طبقه دارد و هر چه پایین تر برود، جای افراد بدتر است. عذاب های دوزخ هم روحی هستند هم جسمی. برخی جهنمیان همیشه در آنجا می مانند و برخی دیگر پس از مدتی بخشوده می شوند و به بهشت می روند. تنها راه خلاصی از جهنم یا پایان کیفر مقرر است یا شفاعت شفیعان گناهان برخی کسان چنان سنگین است که در آن جاودانه می شوند

دانلود فیلم

 گناهانی است كه در تمام ادیان‌ آسمانی حرام اعلام شده و از گناهان بزرگ شمرده شده است .

قرآن کریم در این باره می فرماید: «. إِنَّمَا بَغْیُكُمْ عَلَى أَنفُسِكُم .» ؛ ای مردم بدانید هر گونه ظلم و ستمی مرتکب شوید، و هر انحرافی از حق پیدا کنید ضررش متوجه خود شما است.(یونس / 23)

حضرت حق تعالی می فرماید: « وَمَن یَتَعَدَّ حُدُودَ اللَّهِ فَقَدْ ظَلَمَ نَفْسَهُ » ؛ هر کس از حدود الهی کند در حقیقت به خویشتن ظلم کرده، نه به دیگران. (طلاق/1)

و نیز در سوره نساء می فرماید: «و وَمَن یَكْسِبْ إِثْمًا فَإِنَّمَا یَكْسِبُهُ عَلَى نَفْسِهِ وَكَانَ اللّهُ عَلِیمًا حَكِیمًا » ؛کسی که گناهی مرتکب می شود، در واقع به زیان خود کار کرده و خداوند دانا و حکیم است.(نساء / 111)

امام باقر (علیه السلام) فرمود: هیچ نكبتی دامنگیر شخص نمی شود مگر به واسطه گناهی كه مرتكب شده است. (محمد بن یعقوب كلینی، اصول كافی، ج 2، ص 269، حدیث 4)

در روایتی امام علی (علیه السلام) نیز می فرماید: "خداوند آسایش و زندگی راحت هیچ مردمی را نمی‏ گیرد مگر به علت گناهانی كه مرتكب شده‏ اند. خداوند هرگز به بندگان خود ستم نمی ‏كند". (محمد تقی فلسفی، كودك، ج 1، ص 16 (المستطرف، ج 2، ص 461))
گناه صرف نظر از خطراتی كه برای جهات فردی و اجتماعی دارد، بزرگ ‏ترین عامل انحطاط و سقوط انسانیت است.

ادامه مطلب خوانده شود

اشاره:

در قرآن کریم، آیه ای داریم که صراحت دارد در اینکه شیطان از زمره جنّیان است. (الکهف/50).اگر این آیه را در کنار آیات دیگری چون: وَالْجَانَّ خَلَقْنَاهُ مِنْ قَبْلُ مِنْ نَارِ السَّمُومِ(الحجر/27)[و جن را پیش از آن، از آتش گرم و سوزان خلق کردیم!] و نیز «وَخَلَقَ الْجَانَّ مِنْ مَارِجٍ مِنْ نَارٍ(الرحمن/15) [و جن را از شعله‌های مختلط و متحرک آتش خلق کرد!] بگذاریم آنگاه این سوال مطرح می شود که خداوند شیطان را در قیامت چگونه عذاب خواهد کرد؟

اگر عذاب اخروی از سنخ آتش است که هست، آیا شیطان با این نوع عقاب، معذّب می شود یا خیر؟

پاسخ :

در جواب به این سؤال باید گفت: به دلایل مختلف روح استقلال دارد و در عین حال بی‌ارتباط با جسم نیست، و این دو تأثیر متقابل به یكدیگر دارند.1 بیشتر آیاتی كه در قرآن مجید درباره رستاخیز وارد شده توضیح و تشریحی برای معاد جسمانی است. معاد در قرآن جز‌ء به شكل معاد جسمانی مطرح نشده است، به این معنا كه به هنگام رستاخیز هم این جسم باز می‌گردد و هم «روح و جان»، لذا در قرآن از آن به «احیاء الموتی» زنده كردن مردگان تعبیر شده است، و اگر رستاخیز تنها جنبه داشت، زنده كردن اصلاً مفهومی نداشت.2

لذا در رستاخیز باید همان جسم سابق باز گردد تا روح با پیوستن به آن فعالیت خود را در یك مرحله عالی‌تر از سر گیرد و از نتایج اعمالی كه انجام داده بهره‌مند شود.3

با توجه به آن چه گذشت، روشن می‌شود كه عذاب الهی را روح و جسم هر دو تحمل می‌كنند و معاد هم، معاد «جسمانی ـ » است. نه جسمانی تنها و یا تنها. به هر حال بدن از روح تبعیت می‌كند.4 و آلت عذاب یا پاداش روح قرار می‌گیرد.

ادامه مطلب خوانده شود

شدت و دوام عذابهای اهل جهنم از نظر آیات

«لا یخفف عنهم العذاب و لا هم ینظرون» (بقره / 162 ؛ آل عمران / 88)

یعنی: «نه عذابشان قطع می شود و مهلت داده می شوند و نه کم می شود و تخفیف داده می شود. بلکه هر روز و هر ساعت و هر لحظه عذاب می شوند و عذابشان تخفیف هم پیدا نمی کند.

«و استفتحوا و خاب کل جبار عنید من ورائه جهنم و یسقی من ماء صدید یتجرعه و لا یکاد یسیعه و باتیه الموت من کل مکان و ما هو بمیت و من ورائه عذاب غلیظ» (ابراهیم / 17 – 15)

یعنی: «خلاصه این که هیچ راه فرار ندارند و مرگ از هر سو به آنان هجوم می آورد، اما نمی میرند؛ چون مرگ ذبح شده است. یا اینکه از شدت عذاب حاضرند بمیرند اما نمی میرند. تازه عذاب غلیظ و شدیدی بعد از آن عذاب خواهند داشت. یعنی: نه تنها عذاب بعدیشان سبک تر نیست بلکه شدید تر هم است.»

«فالذین کفروا قطعت لهم ثیاب من نار یصب من فوق رووسهم الحمیم یصهر به ما فی بطونهم و الجلود و لهم مقامع من حدید کلما ارادوا ان یخرجوا منها من غم اعیدوا فیها و ذوقوا عذاب الحریق» (حج / 22 – 19)

یعنی: «برای کافران، لباسی از آتش بریده شده و مایع سوزان و جوشان حمیم بر سرشان ریخته می شود که هم درونشان با آن می سوزد و آب می شود و هم پوستشان. و آنان را با گرزهای آهنین می زنند، هر گاه بخواهند از غم و اندوه دوزخ خارج شوند و فرار کنند آنها را باز می گردانند و به آنان گفته می شود که بچشید عذاب سوزان را.»

در آیه دیگر می فرماید:

«و ذوقوا عذاب الخلد بما کنتم تعلمون» (سجده / 14)

یعنی: «به خاطر کارهایی که در دنیا کردید اکنون عذاب را بچشید.»

و جای دیگر می فرماید:

«و قال الذین فی النار لخزنة جهنم ادعو ربکم و یخفف عنا یوما من العذاب قالوا اولم تک تاتیکم رسلکم بالبینات قالوا بلی قالو فادعوا و ما دعاء الکافرین الا فی ضلال» (غافر / 50 – 49)

ادامه مطلب خوانده شود

انسان هر چقدر گناه کند روزی بالاخره عذابش تمام می شود و می رود بهشت به جز گناهانی که اگر کسی آن‌ها را مرتکب شود همان‌گونه که بهشتیان در بهشت جاودانند همیشه در آتش خواهد ماند که به بررسی این گناهان در قران می‌پردازیم:

1 - کافران: خداوند در آیه‌ی 39 سوره‌ی بقره می‌فرماید: "و کسانی که کافر شدند و آیات ما را تکذیب کردند اهل جهنمند و در آن جاودان خواهند بود".

اما چه کسانی کافرند؟ در رساله آیت الله مکارم شیرازی آمده: کافر یعنی کسی که خدا یا پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله) را قبول ندارد یا برای خدا شریکی قرار می‌دهد هر چند به یکی از ادیان مانند یهود و نصاری ایمان داشته باشد. (البته خدا در آیه‌ی 62 سوره‌ی بقره می‌فرماید: "هر یک از مسلمانان و مسیحیان و صابئین (و یهودیان) که از روی حقیقت به خدا و روز قیامت ایمان آورد و نیکوکاری پیشه کند پس پاداش ان‌ها نزد پروردگارشان محفوظ است. نه ترسی بر ایشان است و نه اندوهگین شوند" اما اگر اهل کتاب اسم اسلام را بشنوند که پیامبرانشان را تصدیق کرده و ادعا کرده که آخرین و کامل‌ترین دین است و درباره اسلام تحقیق نکنند آن وقت آن‌ها کافرند) در ادامه رساله آیت الله مکارم شیرازی آمده: کسی که ضروری دین اسلام یعنی چیزی را که همه مسلمانان می‌دانند مثل معاد و واجب بودن نماز و روزه و. را منکر شود چنانچه ضروری بودنان را بداند کافر است.

ادامه مطلب را بخوانید

خداوند هیچ مؤمنى را داخل جهنم نمى‏کند، در حالى که به او وعده بهشت داده است، و هیچ کافرى را از جهنم نجات نمى‏دهد، در حالى که به او وعده خلود در آتش داده است و گناه‏کاران موحد، به جهنم داخل شده، از آن خارج مى‏شوند، و شفاعت در حق ایشان روا است .

ما شنیده ایم که خداوند متعال ارحم الرحمین است و بخشش در حق بندگانش بی نهایت است و در عین حال همان خدای مهربانتر سهمگین ترین عذاب ها و آلام را برای بندگانش فراهم دیده است!

بین مهربانی و عذاب چه رابطه ای هست؟

علما به این قبیل پرسش ها پاسخ های منطقی و وزینی داده اند از جمله اینکه: آتش جهنم هم سوزنده است هم سازنده ،می سوزاند که بسازد آن چه را که ما از سر جهل و عناد و ظلم به خود و دیگران نابود کرده ایم،وقتی ما راه مستقیم و کوتاه را برای رسیدن به هدف رها کرده ایم و در بیابان های بی حاصل دنیا در چی سراب دویده ایم باید یک جایی بر گردیم یا نه ؟ این راه برگشت طبیعتا سخت و طاقت فرسات چون توان از میان رفته قوت و توشه ای نمامده است و عطش مانده است و دیگر هیچ چس برای نجات باید این سختی را تحمل کرد تا رهایی یافت وقتی دنیا را به بیهودگی گذراندیم و هرپز به نقشه راه که ترسیم شده دست مبارک حضرت حق بوده است نظر نینداختیم و به بیراهه رفتیم و آنچه داشتیم در رسیدن به سراب ها باختیم پس راهی نداریم جز اینکه جبران مافات کنیم و این جهنم همان راهی است که رفته ایم و هر چه در راه رفت بی مهاباتر و لجام گسیخته تر تاخته ایم مسلم استکه بازگشت هم سخت تر خواهد بود .

ادامه مطلب را بخوانید